(Por. Powstańcy Sejneńscy. Część I – Wspomnienia i relacje. Część II – Notki biograficzne. Praca zbiorowa pod red. Sławomira Rutkowskiego. Sejneńskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Sejny 2020, wydanie II, s. 11.)
Wiktor Budowicz, Powstaniec Sejneński, uczestnik wojny polsko–bolszewickiej 1920 r. Po powrocie z wojny znalazł sympatię tutejszą, ale litewskiego pochodzenia, i ożenił się. Pomimo tego, że często płakał opowiadając o okrucieństwach zadawanych przez przeciwników wielu jego kolegom w czasie walk powstańczych, to okazało się jednak, że miłość jest potężniejsza! A żona musiała akceptować powstańczą przeszłość męża, skoro zgodziła się na ślub. Jest to piękny przykład na naturalne współistnienie tutejszych mieszkańców. Tutejszy – to przez długie wieki często więcej znaczyło niż narodowość. Gdyby nie „złote góry”, podstępnie obiecywane Litwinom przez Niemców i Rosjan, ich opowiadanie się przeciw Polsce raz po stronie Niemców, raz po stronie Rosjan, to mieszkańcy tych ziem sami dogadaliby się i granica, wytyczona na linii demarkacyjnej marszałka Francji Ferdynanda Focha, byłaby uznana bez przelewu krwi. Wiktor Budowicz miał ośmioro dzieci. Prowadził gospodarstwo rolne i pracował w charakterze woźnego blisko swojego miejsca zamieszkania, w szkole w Poćkunach. Jest mile wspominany przez dawnych nauczycieli i uczniów. Dzieci w szkole nazywały go Bartkiem, być może dlatego, iż był synem Bartłomieja. Dużo opowiadał o żołnierskim trudzie, o bitwie niemeńskiej oraz o tym, jak przepłynął Niemen, trzymając się końskiej grzywy. Uczniom ludowej ojczyzny mówił, że kiedyś Polska była większa. Został pochowany na Cmentarzu w Berżnikach.
Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka, córka Olimpii Kasperowicz oraz bratanica Aldony Kasperowicz, nauczycielek ze szkoły w Poćkunach, na podstawie wspomnień i rozmów, przeprowadzanych przez Czesława Witkowskiego, nauczyciela ze szkoły w Poćkunach.
Zdjęcie Wiktora Budowicza w mundurze wojskowym z lat wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920. udostępnione nam przez Rodzinę:
Mogiła Wiktora Budowicza na cmentarzu w Berżnikach:
Pod adresem https://jzi.org.pl/geneo/ znajdujemy kopię aktu ślubu Wiktora Budowicza z Poćkun i Anny Jancza z Bubel:
| Parafia | Sejny |
| Rok | 1924 |
| Akt | 7 |
| Data ślubu | 1924-02-06 |
| Imiona młodego | Wiktor |
| Nazwisko młodego | Budowicz |
| Miejscowość młodego (parafia) | Poćkuny (Berżniki) |
| Miejsce urodzenia młodego | Poćkuny (Berżniki) |
| Stan cywilny młodego | kawaler |
| Wiek młodego | 24 |
| Imiona młodej | Anna |
| Nazwisko panieńskie młodej | Jancza |
| Miejscowość młodej (parafia) | Bubele |
| Miejsce urodzenia młodej | Gawieniańce |
| Stan cywilny młodej | panna |
| Wiek młodej | 22 |
| Imię ojca młodego | Bartłomiej |
| Imię matki młodego | Aniela |
| Nazwisko panieńskie matki młodego | Palewicz |
| Imię ojca młodej | Marcin |
| Imię matki młodej | Elżbieta |
| Nazwisko panieńskie matki młodej | Okulanis |
| Świadkowie | Wincenty Puniszkis (30) gospodarz z Bubel Wincenty Wojtulanis (28) gospodarz z Bubel |
| Inne uwagi | 3 zapowiedzi w kościele sejneńskim i berżnickim |
| Ślubu udzielał | ks. Adam Jasionowski wikariusz sejneński |
| Akt podpisał | Ks. Stanisław Pardo proboszcz sejneński |
| Księga | Śluby 1923-1927 |
| Osoba indeksująca | Urszula Orzechowska |
Wiktor Budowicz i jego żona Anna spoczywają we wspólnej mogile na cmentarzu w Berżnikach.
23.08.2025 r.
Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu
Pamięci Narodowej
https://bip.ipn.gov.pl/bip/form/r3731269104,Budowicz.html
25.08.2025, 13:30
Budowicz
Nazwisko:
Budowicz
Imię:
Wiktor
Kraj:
Polska
Miejscowość:
Berżniki
Gmina:
Sejny
Rodzaj obiektu:
cmentarz parafialny Parafii pw. Wniebowzięcia NMP
Lokalizacja:
Przynależność:
powstanie sejneńskie, wojna polsko – bolszewicka
23.08.2025 r.
Zarejestrowany GRÓB WETERANA
Na podstawie art.3 ust. 11 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski (Dz. U. z 2018 r., poz. 2529) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej poinformował, że mogiła Wiktora Budowicza, pochowanego na Cmentarzu Parafialnym w Berżnikach, została wpisana do centralnej ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski. Tabliczka z napisem GRÓB WETERANA WALK O WOLNOŚC I NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI oraz zaświadczenie z numerem ewidencyjnym mogiły zostało wręczone Rodzinie Weterana przez Panią Monikę Baczar, Panią Magdalena Dzienis-Todorczuk oraz Pana Marka Kawczyńskiego, Naczelnika oraz Pracowników Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku dnia 23 sierpnia 2025 r. w Ośrodku Kultury w Sejnach, w czasie uroczystości poświęconej uczczeniu 106. rocznicy wybuchu Powstania Sejneńskiego.
Zrobione!
Zrobione!