Wojna polsko-bolszewicka z lat 1919-1920 głównie we wrześniu 1920 r. przyniosła na terenie Ziemi Sejneńskiej liczne ludzkie ofiary. Toczyły się tu bowiem w tym czasie walki, składające się na operację wojskową, nazywaną powszechnie Bitwą Niemeńską. Oddając cześć wszystkim naszym Rodakom, poległym w obronie wolności, niepodległości i granic Polski, przypominamy z imienia i nazwiska tych, o których wiemy, w jakiej jednostce wojskowej służyli, kiedy i w której miejscowości Ziemi Sejneńskiej zginęli. Podstawowe informacje, dotyczące poległego 3 września 1920 r. w Serskim Lesie ułana 5. pułku ułanów*, śp. Czesława Maciejewskiego, znajdują się pod następującymi internetowymi adresami:
1. Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920, Wojskowe Biuro Historyczne, Warszawa 1934. Lista poległych: nr 23055. uł. Maciejewski Czesław. https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/39404/edition/56413/content
2. Tadeusz Nowiński: Zarys historji wojennej 5-go pułku ułanów zasławskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. Lista poległych: strona 43, nr 31. ułan Maciejewski Czesław. https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/390363/edition/301929/content
3. https://bc.radom.pl/dlibra/publication/45080/edition/43718? https://bc.radom.pl/dlibra/publication/45080/edition/43718/content?fbclid=IwAR39jbSkMulfU9_bOZg8vDEn06dgA3peNYHntIVaofW2NUOokw93TLUuIe4: KSIĘGA JAZDY POLSKIEJ, WARSZAWA MCM XXXVIII, s. 373, nr. 1955. uł. Czesław Maciejewski, 5puł. pl. 3 IX 1920, Serskie Lasy (czyli Serski Las)
4. Czy Czesław Maciejewski, poległy 3 września 1920 r. w Serskim Lesie, był Hallerczykiem? Odpowiedź na to pytanie wymaga dotarcia do następujących dokumentów: Lista Hallerczyków: https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanydetale_wyszukiwarka_bazy_personalne/1473064/ , Czesław Celestyn Maciejewski Matuszewski, ur. 13.09.1896 r., s. Franciszka. Nr dokumentów: I.123.9.15.
*5. pułk ułanów (5puł.) wchodził w skład 4 Brygady Jazdy (Części A 4 Brygady, tzw. pułku kombinowanego, dowodzonego przez mjr Bystrama). Warto zaznaczyć, że 1 Dywizja Piechoty Legionów wraz z 1 Dywizją Litewsko-Białoruską, 2 Brygadą Jazdy i 4 Brygadą Jazdy tworzyły Grupę Manewrową (nazywaną także Uderzeniową lub Północną). Przy końcu sierpnia 1920 r. grupa ta została wydzielona z 2 Armii gen. Edwarda Śmigłego-Rydza. To jednostki wojskowe tworzące Grupę Manewrową walczyły na Sejneńskiej Ziemi we wrześniu 1920 r.
Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie cytowanych zasobów internetowych.
3.10.2024 r.
Pani Anetta Ejdulis odnalazła mogiłę ułana Czesława Maciejewskiego, poległego 3 września 1920 r. i była uprzejma przekazać nam do opublikowania zdjęcie mogiły oraz następujące wyjaśnienie: ,,Grób znajduje się na cmentarzu wojennym z I wojny światowej z 1915 roku w Serskim Lesie. Cmentarz wpisany jest do wojewódzkiej ewidencji zabytków woj. podlaskiego i objęty ochroną prawną.” Za zdjęcie mogiły oraz za te cenne wiadomości serdecznie Pani Anecie Ejdulis dziękujemy.