Szczepan Gerwel „Pszczoła”, ur. 25 XII 1895 roku w Sejnach, syn Jana i Antoniny z Myszczyńskich. Ukończył cztery klasy gimnazjum. Od 1918 roku był członkiem POW i uczestnikiem Powstania Sejneńskiego. Rolnik. Był radnym Rady Miejskiej Sejn, powołanej przez Bolesława Szczęsnego Herbaczewskiego 9 września 1919 roku, zaraz po zakończeniu Powstania Sejneńskiego. W 1932 roku został odznaczony Medalem Niepodległości („Monitor Polski” nr 167/1932, Dział C. Pozycja 349). Zmarł jesienią 1965 r. i został pochowany na Starym Cmentarzu w Sejnach.
Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie podanych źródeł1, napisu na cmentarnym nagrobku oraz informacji dotyczących faktów historycznych, przekazanych życzliwie przez Krzysztofa Skłodowskiego.
1 Stanisław Buchowski, Rada Miejska w Sejnach w okresie międzywojennym, http://www.astn.pl/r2003/rada.htm [dostęp: 25.05.2021 r.] oraz Irena Staniewicz, Administracja Sejn w okresie międzywojennym, Almanach Sejneński nr 3, Ośrodek ,,Pogranicze – sztuk, kultur, narodów ” w Sejnach, Sejny 2004, s. 141- 167 oraz Internetowa lista odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości: https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/form/74,Lista-odznaczonych-Krzyzem-Niepodleglosci.html [dostęp: 30.05.2021 r.].
Z telefonicznych rozmów z Panem Józefem Szarejko z Gib dowiedzieliśmy się dużo o losach rodziny Szczepana Gerwela, gdyż siostra Pana Józefa, Władysława, wyszła za mąż za Stanisława, najmłodszego syna Szczepana Gerwela. Dowiadujemy się, że w czasie okupacji Niemcy wysiedlili całą rodzinę z Kolonii Sejny do Krasnogrudy, a sami przejęli dobrze dotąd prowadzone gospodarstwo rolne. Syn Szczepana Gerwela, Czesław, urodzony w 1913 r., był wojskowym. Po wrześniu 1939 r. znalazł się na Syberii, a tam wstąpił do Armii gen. Andersa. Walczył pod Monte Cassino w stopniu kapitana, a jego nazwisko zostało wymienione przez Melchiora Wańkowicza w słynnej książce Monte Cassino. Po wojnie wrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie. Odwiedzał rodzinę w Sejnach, ale gdy Pan Józef Szarejko pytał go o walkę o Monte Cassino, to miał łzy w oczach i nie mógł mówić. Zmarł w Krakowie w 1991 r. i zgodnie z wyrażonym życzeniem został pochowany w Sejnach na Starym Cmentarzu obok ojca, Szczepana Gerwela.
Zarejestrowany GRÓB WETERANA
Na podstawie art.3 ust. 11 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski (Dz. U. z 2018 r., poz. 2529) Prezes Instytutu Pamięci Narodowej poinformował, że mogiła Szczepana Gerwela, pochowanego na Starym Cmentarzu Parafialnym w Sejnach, została wpisana do centralnej ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski pod numerem ewidencyjnym 4613/1, a mogiła jego pochowanego obok syna, Czesława Gerwela pod numerem ewidencyjnym 4613/2. Tabliczka z napisem GRÓB WETERANA WALK O WOLNOŚC I NIEPODLEGŁOŚĆ POLSKI zostanie wręczona Rodzinie przez Przedstawiciela Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Białymstoku dnia 23 sierpnia 2023 r. w Sejnach, w czasie uroczystości specjalnie w tym celu zorganizowanej przez Stowarzyszenie Zwolenników Idei Upamiętniania Komendanta ,,ZIUK” oraz grupę przedstawicieli powstańczych rodzin w składzie: Halina i Jan Dzienisiewicz, Marta Dziemido, Irena Kasperowicz-Ruka, Bernard Kozakiewicz, Sławomir Rutkowski oraz Henryk Sylwista. Beata Dźwilewska, Prezes Stowarzyszenia ,,ZIUK” oraz grupa przedstawicieli powstańczych rodzin serdecznie zapraszają rodzinę, krewnych, znajomych i sąsiadów Franciszka Grygucia na tę uroczystość. Informacja o miejscu i godzinie spotkania w Sejnach 23 sierpnia 2023 r. zostanie podana w późniejszym terminie.
Prosimy o zgłaszanie chęci udziału w uroczystości wręczania tabliczek GRÓB WETERANA 23 sierpnia 2023 r. w Sejnach na następujący adres mailowy: <STOWARZYSZENIE.ZIUK@gmail.com>