Milewski, Józef (1898 – 1982)

Józef Milewski urodził się w Gibach 25 października 1898 r. Był synem Tomasza i Racheli, z domu Sobolewskiej. W POW działał  pod pseudonimem „Kozakowski”. Był rolnikiem. Józef Milewski został  w 1932 r. odznaczony Medalem Niepodległości („Monitor Polski” nr 217/1932, Dział C., gdzie zapisano: pozycja 696) Milewski Józef – Suwałki oraz poz. 697) Milewski Józef – Giby). Józef Milewski z Gib był prawdopodobnie młodszym bratem  Wincentego  Milewskiego (1891 – 1944), który także urodził się w Gibach, był synem Tomasza i Racheli, z domu Sobolewskiej, działał w POW  pod pseudonimem „Wilczyński”, był rolnikiem,  a w 1932 r. został odznaczony Medalem Niepodległości (był także odznaczony Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych z lat 1914 –1921).  Józef  Milewski z Gib zmarł 22 czerwca 1982 r. i został pochowany na  Starym Cmentarzu w Sejnach.

Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie podanych źródeł¹ oraz napisów na cmentarnych nagrobkach.

¹ Centralne Archiwum Wojskowe: https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=3&szufladka=KARA-KARN oraz LISTA ODZNACZONYCH KRZYŻEM I MEDALEM NIEPODLEGŁOŚCI https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/form/74,Lista-odznaczonych-Krzyzem-Niepodleglosci.html

Wspominając Józefa Milewskiego z Gib warto wspomnieć także o jego imienniku,  Józefie Milewskim z Suwałk. O dziejach jego życia możemy dowiedzieć się udając się pod adres https://pl-pl.facebook.com/GRH-Garnizon-Suwa%C5%82ki-774781075891667/ [dostęp 10.06.2022 r.].  Czytamy tam:

Milewski Józef, „Babinicz”, ur. 6 lub 9 II 1899 roku w Popowie w gminie Bargłów, syn Józefa i Rozalii z Czajkowskich. Po ukończeniu czterooddziałowej szkoły elementarnej w Łabędniku w 1914 roku zdał egzamin do klasy czwartej progimnazjum w Augustowie (w innym dokumencie podał że ukończył dwie klasy gimnazjum). Z powodu wybuchu I wojny światowej nie mógł podjąć nauki, dlatego kształcił się samodzielnie i pomagał w prowadzeniu gospodarstwa rodziców. Jednocześnie „na czele z […] ks. Brzósko” organizował „młodzież miejscową w Koła Amatorskie, Koła Młodzieży itp.”. Po zajęciu regionu w lutym 1915 roku przez Niemców został nauczycielem w Jeziorkach, a później, do 1917 roku w Popowie. W 1917 roku (według innych informacji w marcu 1918 roku) wstąpił do POW. Był organizatorem i pierwszym komendantem komendy lokalnej nr IX „Łabętnik” VIII Obwodu POW Augustów, liczącej „48 ludzi”. Równocześnie podjął pracę w niemieckim Urzędzie Gminy w Bargłowie jako kancelista-tłumacz. Jak zapisał komendant obwodu Jan Wielgat „Praca jego na tym stanowisku nie należała do prac zwykłych, gdyż […] chcąc intensywniej dopomagać do przeprowadzenia wszystkich prac konspiracyjnych […] pracował jednocześnie u okupantów […] dzięki czemu paraliżował wszystkie ruchy władz niemieckich skierowane przeciwko P.O.W. oraz miejscowej ludności. Podczas służby w P.O.W. był gorliwym, nieustraszonym pracownikiem i organizatorem. Jedynie jemu zawdzięcza życie kilkunastu członków P.O.W. z komendy lokal. I-ej, III-ej i X-ej 8 obwodu”. Wykorzystując zaufanie jakim obdarzali go Niemcy dostarczał fałszywe dokumenty dla ukrywających się członków organizacji, ułatwiał „ucieczki z więzienia lub aresztu” oraz niósł pomoc „ludności miejscowej, gnębionej przez okupantów”. W listopadzie na czele członków podległej mu komendy lokalnej wziął udział w wystąpieniach przeciwko Niemcom. 14 listopada „na trakcie Bargłow-Pomiany-Borzymen” rozbroił „zdążających na granicę 4-ch Niemców, zdobywając 3 konie, wóz, 4 karb., amunicję i umundurowanie”. W tym samym dniu wraz z peowiakami Możejko i Gołębiewskim 9-ciu Niemców w majątku Reszki w gm. Bargłów […] zdobywając 9 karabinów, 3 konie, wóz i amunicję”. Jak zapisał: „Ponieważ dostałem rozkaz zabraniający dalszego rozbrajania Niemców w Suwalszczyźnie, zmuszony byłem wycofać się z terenu Suwalszczyzny na pogranicze Ziemi Łomżyńskiej, w rejonie Barszcze-Górskie-Kroszówka [na południe od Bargłowa], skąd jeszcze po paru dniach z pomocą – kilku legionistów na czele z obecnym ppłk [… Władysławem] Wiecierzyńskim, którzy się do nas przyłączyli – dokonaliśmy wypadu na placówki niemieckie już wówczas skoncentrowane Bargłów, Netta, Pomiany i po zdobyciu więcej broni i amunicji oraz koni wycofaliśmy się do Grajewa, a stamtąd wraz z całą komendą [w składzie tzw. kompanii suwalskiej] byłem skierowany do Kolna z przydziałem do 33 p.p. w Łomży [20 XI 1918 roku]. Z Kolna wysłano mnie na czele komendy do Czerwonki na granicę niemiecką, gdzie byłem do grudnia 1918 roku”. Następnie został przeniesiony do formującego się w Zambrowie 1 Suwalskiego Pułku Strzelców (później 41 Suwalski Pułk Piechoty). 14 stycznia 1919 roku został mianowany kapralem, a w marcu 1919 roku wraz z pułkiem wyruszył na front bolszewicki i wziął udział w pierwszych walkach pułku w rejonie Szpiliki-Możejkowo. 30 V 1919 roku awansował na plutonowego. Następnie brał udział w walkach pod Lidą i Mińskiem. 8 XII 1919 roku został mianowany sierżantem i pełnił funkcję zastępcy i dowódcy plutonu. Brał udział w ofensywie kijowskiej i na przyczółku mostowym Kijów pod Browarami, w walkach odwrotowych oraz pod Modlinem i Nasielskiem, skąd trafił do szpitala w Warszawie. Po opuszczeniu szpitala został odesłany do Batalionu Zapasowego 41 Suwalskiego Pułku Piechoty w Skierniewicach. 20 VI 1921 (w innym dokumencie 1922 roku), na własną prośbę został bezterminowo urlopowany. Po zwolnieniu z wojska powrócił do Popowa, a w 1922 roku wyjechał do Suwałk, gdzie założył sklep spożywczy. Od 1929 roku pracował jako rachmistrz w Tartaku Państwowym w Płocicznie. Był członkiem Związku Strzeleckiego. W styczniu 1925 roku był jednym z organizatorów Związku Byłych Ochotników Armii Polskiej w Suwałkach, w styczniu 1926 roku współorganizował Związek Podoficerów Rezerwy RP, a w 1927 roku Stowarzyszenie Rezerwistów i byłych Wojskowych (wchodził w skład ich zarządów). W 1928 roku był jednym z założycieli Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. Był członkiem bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. W 1929 roku mieszkał w Suwałkach przy ulicy 11 Listopada 94, a w latach 30. w Płocicznie koło Suwałk. W 1932 roku został odznaczony Medalem Niepodległości. Jego prośba o ponowne rozpatrzenie wniosku i przyznanie Krzyża Niepodległości nie została uwzględniona. (ks)

Opracował Krzysztof Skłodowski.