Januszkiewicz (vel Januszewicz), Helena (1897 – 1984)

Helena Januszkiewicz (vel Januszewicz) urodziła się 1 czerwca 1897 r. w Suwałkach jako córka Michała i Aleksandry, z domu Miłun1. Ojciec pracował jako carski urzędnik, matka była córką rolnika ze wsi Krzywe, położonej pod Suwałkami. Helena miała brata Mieczysława i młodsze siostry:  Marię, urodzoną w 1901 r., późniejszą żonę Józefa Klimko2, oraz Wandę i Zofię. Niedługo przed wybuchem pierwszej wojny światowej przeniesiono Michała Januszkiewicza z Suwałk do Sejn, a w 1915 roku ewakuowano wraz z całą rodziną do Połtawy. Po wybuchu bolszewickiej rewolucji rodzina wróciła z Rosji do Sejn. Helena Januszkiewicz wstąpiła tu do POW. Jako łączniczka o pseudonimie „Pszczółka” uczestniczyła w przygotowaniach do Powstania Sejneńskiego. Siostry Helena i Maria czuwały rano, 25 sierpnia 1919 r., w powstańczym punkcie opatrunkowym, który mieścił się w aptece  Wincentego Domosławskiego. Były świadkami jego zamordowania.  Helena Januszkiewiczówna została w 1931 r. odznaczona Medalem Niepodległości („Monitor Polski” nr 287/1931, Dział C. poz. 143). Otrzymała legitymację o numerze 10875-15/2515. Odznaczenie wraz z dyplomem wysłano z Warszawy do Suwałk, na ulicę 11 listopada 124, dnia 11 września 1934 r., a legitymację  26 października 1934 r.3 Wynika z tego, że rodzina opuściła już wcześniej Sejny i wróciła do Suwałk. Helena Januszkiewicz zmarła w Suwałkach w 1984 r. i tam została pochowana4.

Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie podanych źródeł.

1 Jerzy Klimko,  Józef i Maria Klimkowie, [w:] Almanach Sejneński nr 2, Ośrodek ,,Pogranicze – sztuk, kultur, narodów ” w Sejnach, Sejny 2003, s. 387-397. Tu nazwisko Januszkiewicz jest zapisywane jako Januszewicz.

2 Por. Powstańcy Sejneńscy. Część I –  Wspomnienia i . Część II –  Notki biograficzne. Praca zbiorowa pod red. Sławomira Rutkowskiego. Sejneńskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Sejny 2020, wydanie II, s. 31 – 32.)

3 Centralne Archiwum Wojskowe: https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=3&szufladka=KARA-KARN oraz LISTA ODZNACZONYCH KRZYŻEM I MEDALEM NIEPODLEGŁOŚCI https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/form/74,Lista-odznaczonych-Krzyzem-Niepodleglosci.html. W dokumentach użyto nazwiska Januszkiewicz.

4Andrzej Matusiewicz, SEJNY. FAKTY MITY ZAPOMNIENIA, Wydawca: Sejneńskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Sejny 2022, Rozdział ,,Sejneńscy burmistrzowie”, s. 179.

27.07.2023 r.

Pani Dorota Klimko, małżonka wnuka Józefa Klimko, w rozmowie telefonicznej potwierdziła dzisiaj, że Helena Januszkiewicz pochowana jest w grobie rodzinnym na cmentarzu, położonym przy ulicy Bakałażewskiej w Suwałkach.

Dodaj do zakładek Link.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *