Heybowicz, Kazimierz (1899 – 1973), zarejestrowany GRÓB WETERANA

(Por. Powstańcy Sejneńscy. Część I – Wspomnienia i relacje. Część II – Notki biograficzne. Praca zbiorowa pod red. Sławomira Rutkowskiego. Sejneńskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Sejny 2020, wydanie II, s. 23–24.)

Kazimierz Heybowicz urodził się 14 listopada 1899 r. w majątku Janiszki, był synem Konstantego Kaliksta Heybowicza, zesłańca syberyjskiego (w 1855 roku skazanego na karę śmierci, zamienioną na katorgę), który na Syberii spędził ponad 20 lat i Estelli z Sablińskich. Miał sześcioro rodzeństwa oraz troje przyrodniego, z poprzedniego małżeństwa ojca (z Pauliną Weryho). W 1904 roku rodzina przeniosła się do Suwałk, gdzie Kazimierz chodził do szkoły. W latach 1912-14 był skautem. W 1913 roku zmarł jego ojciec – Konstanty Heybowicz. W czasie I wojny rodzina mieszkała w Krzemieńczuku na Ukrainie, tam w 1918 roku Kazimierz skończył 6. klasę gimnazjalną. Po powrocie do Suwałk jesienią 1918 roku rozpoczął naukę i wstąpił do POW. Na początku 1919 roku POW zostało przekształcone w Dowództwo Obrony Kresów Wschodnich. W marcu i kwietniu Kazimierz przeszedł kurs Wyszkolenia Wojskowego. W tym czasie, z uczniów gimnazjum utworzono pluton wywiadowczy pod oficjalnym mianem “Sokoła”, którego był komendantem. Zadaniem tego plutonu były akcje dywersyjne na tyłach wojsk niemieckich (m.in. wysadzanie torów w Bakaniuku i Dąbrówce 5 maja 1919 r). W maju 1919 został mianowany instruktorem wojskowym na część powiatu suwalskiego i sejneńskiego, szkolił włościan z okolicznych wiosek. W sierpniu 1919 bierze czynny udział w Powstaniu Sejneńskim w stopniu sierżanta – dowódcy plutonu szturmowego. W 1920 roku zdaje maturę w Suwalskim Gimnazjum. W lipcu 1920 roku jest ochotnikiem w wojnie z bolszewikami – w 201 PP. – bez przerwy na froncie, najpierw bolszewickim, później litewskim u gen. Żeligowskiego, jako dowódca 3 plutonu 10 kompanii – do grudnia 1920 roku. Opinia w aktach: „nadzwyczaj odważny, stanowczy i szybko orientujący się dca plutonu, który za swe czyny bojowe odznaczony został 3-krotnym Krzyżem Walecznych”. Po zakończeniu walk wstępuje na Politechnikę Warszawską, na Wydział Budownictwa. W maju 1921 roku przerywa sesję egzaminacyjną na uczelni i wyjeżdża na Śląsk, walczyć w III Powstaniu Śląskim – jako ogniomistrz. W 1971 roku, w 50 rocznicę Powstania Śląskiego, zapytany przez ówczesnego wojewodę śląskiego Jerzego Ziętka – dlaczego nie brał udziału w I i II Powstaniu –  odpowiedział: „bo najpierw trzeba było bolszewików z Polski wypędzić”. Studiuje na Politechnice, pracuje i wraz z przyrodnimi braćmi Bolesławem (zamordowanym w Auschwitz) i Gabryelem – inżynierami, po studiach w Petersburskim Instytucie Dróg i Komunikacji – zakładają firmę budowlaną „inż. K. Heybowicz i ska”. Budują obiekty, m.in. w Warszawie, Gdyni, na terenie COP-u. W 1928 roku bierze ślub z Haliną Czarnecką. Mają troje dzieci. W 1928 roku kończy Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty nr 4 w Tomaszowie Maz. Opinia w aktach: „oficer o wybitnym poczuciu honoru i godności osobistej, silnej woli i wyrobionym charakterze. Pilny, ambicja pracy i osobista b. duża”. Kończy studia na Politechnice i uzyskuje tytuł – mgr inż. dróg i mostów. W 1931 roku zostaje odznaczony Krzyżem Niepodległości. W 1939 roku walczy na froncie w stopniu porucznika, zostaje wzięty do niewoli, do kwietnia 1945 roku jest jeńcem oflagu w Woldenbergu. Po powrocie usiłuje reaktywować firmę. W latach 1948-49 jest więziony. Do roku 1953 pracuje w państwowych przedsiębiorstwach przy odbudowie Warszawy. W roku 1953 zostaje zwolniony na fali komunistycznych czystek. Przez rok pracuje w nadzorze budowlanym na terenie COP-u. Od roku 1954 do emerytury w 1970 roku pracuje jako samodzielny pracownik naukowo-badawczy w Instytucie Organizacji i Mechanizacji Budownictwa (jego prace znajdują się w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych). W latach sześćdziesiątych wykładał w Technikum Budowlanym dla Pracujących. Był aktywnym rzeczoznawcą PZIiTB. Świetnie grał w brydża, lubił dalekie spacery, matematykę i historię. Do końca życia jeździł na ukochaną Suwalszczyznę – do swojego Podleszczewa – „resztówki” rodzinnej w lesie nad jeziorem Krzywe. Po wojnie odznaczony Śląskim Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaczeniami branżowymi. Zmarł w Warszawie 16 grudnia 1973 roku. Jest pochowany w grobie rodzinnym na Starych Powązkach, kwatera 200, rząd 5, miejsce 25, 26.

Opracowała córka Krystyna Heybowicz-Gieros wraz z mężem Andrzejem Gierosem.

Rok 2023

Zarejestrowany GRÓB WETERANA: https://bip.ipn.gov.pl/bip/form/r81049039,Heybowicz.html

Dodaj do zakładek Link.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *