Moroz, Józef (1899 – 1945), Obława Augustowska

Józef Moroz, ur. 30 III 1899 roku w Gibach, syn Michała i Ludwiki. Uczęszczał do szkoły elementarnej. Następnie pomagał rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa. Od 1918 roku współpracował z POW, „dostarczając […] broń niemiecką skradzioną”, przez co musiał się ukrywać. 14 I 1919 roku „z bronią w ręku” wraz z grupą peowiaków z Gib dołączył do oddziału POW pod dowództwem Narcyza Misiewicza i Antoniego Józefa Wołągiewicza, który maszerując z „Okręgu Olickiego”, zatrzymał się na postój w Gibach. Następnie wraz z nim przekradł się lasami przez placówki niemieckie, dotarł do Zambrowa i 10 I 1919 roku (w niektórych dokumentach podawana jest data 20 I 1919) wstąpił jako ochotnik do 2 kompanii 1 Suwalskiego Pułku Strzelców (później 41 Suwalski Pułk Piechoty). 15 IX 1919 roku został mianowany starszym szeregowym. Brał udział w walkach pod Lidą, w obronie Wilna, pod Mińskiem, Kijowem, Grodnem i Warszawą. W czasie walk pod Modlinem został ranny w prawe udo. 29 XI 1921 roku został przesunięty do batalionu zapasowego celem demobilizacji i zwolniony do rezerwy. Powrócił do Gib, gdzie pracował w gospodarstwie. Należał do Związku Rezerwistów RP. We wrześniu 1939 roku został zmobilizowany jednak nie wziął udziału w walkach. W czasie okupacji nie działał w konspiracji. W drugiej połowie lipca 1945 roku został zatrzymany w domu przez Sowietów w ramach Obławy Augustowskiej, wywieziony i następnie zamordowany w niewyjaśnionych do dzisiaj okolicznościach. Był żonaty. W 1938 roku jego wniosek o odznaczenie Medalem Niepodległości został odrzucony „z powodu braku pracy niepodległościowej”. Był wyróżniony odznaką Dywizji Litewsko-Białoruskiej i odznaką Wilno – Wielkanoc 1919.

Opracował Krzysztof Skłodowski.

Józef Moroz urodził się 30 marca1899 r. w Gibach. Był rolnikiem. Wniosek o nadanie mu Medalu Niepodległości został  odrzucony 26 czerwca 1938 r. Został jednak do tego odznaczenia nominowany, a to jest dla nas dowodem na to, iż był Powstańcem Sejneńskimi/albo uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Niestety w Sejnach nie możemy odnaleźć jego mogiły. Pochowany w Sejnach na Starym Cmentarzu Józef Moroz zmarł 26 sierpnia 1985 r. w wieku 81 lat co oznacza, że urodził się w 1904 r. Na liście ofiar Obławy Augustowskiej, pod numerem 300, jest wymieniony Józef Moroz, który urodził się 19 marca 1899 r. w Gibach i mieszkał w Gibach. Był synem Michała i Ludwiki. Prosimy rodzinę i krewnych o pomoc w uzupełnieniu wspomnienia o Józefie Morozie, urodzonym w Gibach w 1899 r., tragicznej ofiary Obławy Augustowskiej 1945 r.

Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie podanych źródeł1 oraz napisów na cmentarnym nagrobku, które odczytał Sławomir Rutkowski.

1  Centralne Archiwum Wojskowe: https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=3&szufladka=KARA-KARN oraz LISTA ODZNACZONYCH KRZYŻEM I MEDALEM NIEPODLEGŁOŚCI https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/form/74,Lista-odznaczonych-Krzyzem-Niepodleglosci.html; Lista ofiar Obławy Augustowskiej 1945 r.

26.09.2023 r.

Dzięki uprzejmości Pana Jakuba Skrodzkiego dowiedzieliśmy się, że Józef Moroz był bratem Bronisława i Franciszka Morozów, których mogiły znajdują się na Nowym Cmentarzu w Sejnach.

Zdjęcie Józefa Moroza zostało zamieszczone na planszy wystawy ,,Lipcowi. Twarze Obławy Augustowskiej”, zorganizowanej w październiku 2022 r. przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie przez Instytut Witolda Pileckiego. Niestety nie jest wyraźne.

Dodaj do zakładek Link.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *