Kałwajć, Leon (1847 – 1930) Wyznaczony 9.IX.1919 r. przez Rządowego Komisarza B. S. Herbaczewskiego na przewodniczącego pierwszej w II Rzeczypospolitej Rady Miejskiej Sejn.

Kałwajć, Leon (1847 – 1930)

Leon Konstanty Kałwajć urodził się 8 grudnia 1947 r. w Wicztyńcu jako syn Józefa i Julii, o nazwisku panieńskim Rajska. Żona Leona, Stefania urodziła się 21 kwietnia 1847 r. we Włocławku, była córką Teodora Puacz i Anny, z domu Urbańskiej. Małżeństwo Kałwajciów, Leona i Stefanii, miało siedmioro dzieci, między innymi Marię Stefanię, urodzoną w 1876 r., Zofię, po mężu Wyrzykowską, żyjącą w latach 1877-1930, Janinę, po mężu Gulińską, urodzoną w 1884 r. oraz Gabriela. W początkach XX wieku sekretarzem Towarzystwa Muzycznego w Lublinie i znanym wówczas śpiewakiem (bas) był  Jan Kałwajć. Nie wiemy jednak dokładnie, czy był bratem Marii Stefanii, Zofii, Janiny i Gabriela. Wiemy tylko, że Janina Gulińska była w 1912 r. właścicielką apteki w Zwierzyńcu (woj. lubelskie), a Jan Kałwajć mieszkał w Lublinie.

Leon Konstanty Kałwajć był sejneńskim notariuszem1, sędzią pokoju i wielkim społecznikiem. Należał do grona organizatorów straży ogniowej w Sejnach. Był aktywnym członkiem Towarzystwa Opieki Nad Zabytkami Przeszłości w Warszawie. W sprawozdaniu Towarzystwa za rok 1909 zostali wymienieni (na s. 41) Jan Kałwajć z Lublina i Leon Kałwajć z Sejn jako ci członkowie Towarzystwa, którzy opłacili roczną składkę2. W czasie Powstanie Sejneńskiego 1919 r. Leon Kałwajć miał już 72 lata i prawdopodobnie nie brał czynnego udziału w Powstaniu. Gdy jednak po jego zakończeniu 30 sierpnia powrócił z Suwałk do Sejn na swoje stanowisko rządowy komisarz,  Bolesław  Herbaczewski i 9 września 1919 r. powołał pierwszą Radę Miejską Sejn, to na jej przewodniczącego wybrał właśnie Leona Kałwajcia3. To przekonywujący nas wszystkich dowód, jak wielkim autorytetem musiał cieszyć się on wówczas w Sejnach. A z Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości  (Nr 10, z 15 maja 1925, s. 211)4 dowiadujemy się, że sędzia pokoju w Sejnach, Leon Kałwajć, został przeniesiony w stan spoczynku z dniem 30 kwietnia 1925 r. Zmarł w Sejnach 25 maja 1930 r. (akt zgonu nr 73/1930). Został pochowany w grobie rodzinnym na Starym Cmentarzu, w pobliżu kaplicy Feliksa Suchockiego. W 1934 roku pochowana została tam zmarła także w Sejnach jego żona Stefania (akt zgonu nr 36/1934). Akta zgonu Leona i Stefanii Kałwajciów zostały sporządzone w 1930 r. i 1934 r. na podstawie oświadczeń o ich zgonie zamieszkałej w Sejnach córki Marii Stefanii, która w 1934 r. miała już 58 lat. Jest prawdopodobne, że także ona została pochowana w Sejnach na Starym Cmentarzu, w grobie Rodziny Kałwajciów.

Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie materiałów, które są  obecnie dostępne  w Internecie oraz na podstawie bardzo ważnych informacji, otrzymanych od Heleny Andrejczyk.


1Akta notarialne zespołu notariusza Leona Kałwajcia z lat 1900-1914 są dostępne w Archiwum Państwowym w Suwałkach. Informacje na ich temat znajdziemy pod adresem: https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/web/archiwum-panstwowe-w-suwalkach/zespoly?p_p_id=ZespolyWeb_INSTANCE_zEpUTaJhvA5o&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&_ZespolyWeb_INSTANCE_zEpUTaJhvA5o_delta=30&_ZespolyWeb_INSTANCE_zEpUTaJhvA5o_resetCur=false&_ZespolyWeb_INSTANCE_zEpUTaJhvA5o_cur=9 

2 http://mbc.cyfrowemazowsze.pl/dlibra/docmetadata?id=38489&from=publication

3 http://www.astn.pl/r2003/rada.htm

4 https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/358050/PDF/NDIGCZAS016651_1925_010.pdf

Dodaj do zakładek Link.

2 odpowiedzi na „Kałwajć, Leon (1847 – 1930) Wyznaczony 9.IX.1919 r. przez Rządowego Komisarza B. S. Herbaczewskiego na przewodniczącego pierwszej w II Rzeczypospolitej Rady Miejskiej Sejn.

  1. kw komentarz:

    Poniżej kilka zdań uzupełnienia do informacji o Leonie Kałwajciu, moim pradziadku i jego licznej rodzinie. Opracowanie pani Ireny Kasperowicz zawiera wiele szczegółów o których do tej pory nie wiedziałem. Skoncentruję sie na informacjach dotyczących moich ciotecznych babek Kałwajciówien, a było ich w sumie siedem. Jedynym mężczyzną w tym gronie był Gabriel. Po studiach prawniczych ożenił się z Elżbietą, Polką po matce, a Rosjanką po ojcu. Osiadł w Petersburgu gdzie był wziętym adwokatem, a potem radcą prawnym. Informacja o jego śmierci dotarła do Sejn w 1919 roku. Miał 46 lat. W tym samym roku zmarła jego córka Halina. Siostry Gabriela też ukończyły studia. Maria, niezamężnai przez wiele lat mieszkająca z rodzicami w Sejnach pobierała nauki w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. Janina (po mężu Gulińska) ukończyła farmację na Uniwersytecie w Dorpacie (dziś Tartu w Estonii), i przez wiele lat była właścicielką i prowadziła aptekę w Zwierzyńcu, na Zamojszczyźnie. Julia wybrała studia polonistyczne w Krakowie, Helena (też niezamężna) dentystykę w Berlinie, a Natalia (po mężu Adamowicz) Konserwatorium Muzyczne w Petersburgu. Julia (po mężu Polkowska, wyszła za Zygmunta, syna lekarza sejneńskiego), a Zdzisława (Obuchowiczowa po mężu Janie) była matką dwóch dorodnych synów (Tadeusza i Włodzimierza) , z którymi po rozwodzie z mężem mieszkała u rodziców w Sejnach. No i wreszcie Zofia, moja babcia, po mężu Wyrzykowska, wyszła za mąż za Antoniego, sędziego z Suwałk i rejenta z Augustowa. Państwo Wyrzykowscy mieli trzech synów Jerzego, Władysława (mego ojca) i Stanisława, a gdyby dożyli mogliby się cieszyć trójką wnucząt: Markiem (moim bratem), Krzysztofem (czyli mną) i Małgorzatą (córką Stanisława).

    Krzysztof Wyrzykowski

    • Irena Kasperowicz-Ruka komentarz:

      Bardzo dziękuję Panu Krzysztofowi Wyrzykowskiemu za cenne informacje dotyczące rodziny Leona Kałwajcia.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *