4.01.2022 r.
Józef Luto urodził się w Posejnelach (gmina Berżniki). Pośmiertnie został w 1931 r. odznaczony Medalem Niepodległości („Monitor Polski” nr 179/1931, Dział C, poz. 278). Prawdopodobnie został pochowany na cmentarzu parafialnym w Berżnikach.
Opracowała Irena Kasperowicz-Ruka na podstawie wskazanych materiałów1.
1 Odznaczeni Krzyżem i Medalem Niepodległości https://niezwyciezeni1918-2018.pl/nie/form/74,Lista-odznaczonych-Krzyzem-i-Medalem-Niepodleglosci.html,Centralne Archiwum Wojskowe.
30.09.2025 r.
Za zgodą Pana dr Krzysztofa Skłodowskiego prezentujemy udostępnioną nam biografię:
Luto (w metryce Luta) Józef, ur. 28 XI 1893 roku w Posejnelach w gminie Berżniki (według metryki, w dokumentach Komisji Kwalifikacyjnej POW podano 1894 rok), syn Macieja, gajowego i Pauliny z Czarniewskich (Czarnieckich). Posiadał wykształcenie elementarne. Według zaświadczenia Powiatowej Komisji Kwalifikacyjnej był członkiem POW od 11 XI 1918 do 1 IX 1919 roku (w innym dokumencie od 1919 roku). Wchodził w skład komendy lokalnej POW „Posejnele” Nr 4. W 1921 roku mieszkał w Wiłkokuku, a w połowie lat 20. pracował jako gajowy w Kieciach w Nadleśnictwie Pomorze. 6 II 1921 roku ożenił się w Berżnikach z Petronelą z Matulewiczów (ur. ok. 1899 roku w Kieciach), córką Ludwika i Wiktorii z Ramuszkiewiczów. Według notatki zamieszczonej w „Dzienniku Suwalskim” został zamordowany przez nieznanego sprawcę w nocy 15 VII 1926 roku, gdy pasł konia na łące w pobliżu lasu nad Marychą. Jego ciało znaleziono w lesie, w pobliżu szosy Kiecie-Wigrańce w odległości około 3 kilometrów od wspomnianej łąki. Jak wykazały oględziny zwłok, „śmierć nastąpiła wskutek rany postrzałowej rewolwerowej”. Sprawcy nie zostali wykryci. Piotr Szyryński napisał, że „został zamordowany przez dywersantów litewskich w 1926 roku” (został wymieniony błędnie na zestawionej przez Jarosława Domosławskiego liście poległych w powstaniu sejneńskim). W miejscu jego śmierci znajduje się pamiątkowy krzyż. Został pochowany na cmentarzu w Berżnikach. W 1929 roku jego nazwisko zostało umieszczone na Liście nr 2 z 7 IX 1929 roku członków Suwalskiego Okręgu POW przedstawionych do odznaczenia Srebrnym Krzyżem Zasługi przez Podkomisję Odznaczeniową P.O.W. Okręgu Suwalskiego. W 1931 roku, „Za długotrwałą pracę na kierowniczym stanowisku w P.O.W. i za walkę o niepodległość w szeregach tej organizacji w Suwalszczyźnie”, pośmiertnie został odznaczony Medalem Niepodległości.
Opracował Krzysztof Skłodowski.
7.10.2025 r.
Pan Stanisław Jachimowicz ze Stabieńszczyzny odszukał na cmentarzu parafialnym w Berżnikach mogiłę Józefa Luto i wyraził zgodę na udostępnienie wykonanego przez niego zdjęcia mogiły:
Zwróćmy uwagę na to, iż data śmierci na pomniku pokrywa się dokładnie z datą śmierci, wymienioną w biogramie.