Majewski, Jan (1894 – 1944) zamordowany przez Niemców, grób wojenny

Majewski Jan Tadeusz Teodor „Stelmach”, ur. 1 IX 1894 roku w Rudnikach w gminie Koniecbór, syn Feliksa i Weroniki z domu Siemion. Ukończył dwie klasy szkoły elementarnej. W 1905 roku brał udział w bojkocie szkół rosyjskich. Następnie uczęszczał do polskiej Prywatnej Siedmioklasowej Szkoły Handlowej w Suwałkach. W czasie nauki działał w „Związkach młodzieży szkolnej”. Po ukończeniu odbył praktykę rolną w jednym z majątków ziemskich, a następnie pracował jako administrator. Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii rosyjskiej i wcielony do „Łomżyńskiego konnego pułku” (?). Po wyparciu Rosjan za linię Niemna w czasie walk pod Wilnem został ranny w głowę. Po zajęciu miasta przez Niemców pozostał na terenach okupowanych. Ponownie pracował jako administrator. Jesienią 1918 roku wstąpił do Samoobrony Wileńskiej. Następnie działał w POW i  wchodził w skład Organizacji Strzelców Nadniemeńskich, podlegając Marianowi Zyndram-Kościałkowskiemu (w karcie rejestracyjnej znajdującej się jego w aktach personalnych podał, że od 10 III 1919 roku służył jako ochotnik w Wojsku Polskim, a jako formację wymienił „P.O.W., II-gi Oddział Sztabu Generalnego i Strzelcy Nadniemeńscy”). „Był początkowo komendantem XII Obwodu [w okręgu kowieńskim POW] później komendantem miejscowym w Zoślach. Aktywnie i z oddaniem się pracował na korzyść Polski przez podawanie szczegółowych wiadomości o składzie i zmianach wojska oraz nastroju politycznym litewskiego społeczeństwa; tworzył i podtrzymywał łączność pomiędzy komendantami obwodów sąsiednich oraz pomiędzy Kownem a Wilnem narażając swoje życie przy przechodzeniu frontu, zaprzysięgał nowych członków P.O.W. i O.S.N.; w majątku gdzie był administratorem zorganizował punkt – etap dla kurierów Okręgu do Wilna i z powrotem. Wysyłał swoich podwładnych na przeszkolenie na stronę Polską; zakonspirował milicjantów litewskich posterunku Zośli”. Marian Zyndram Kościałkowski we wniosku o odznaczenie go Orderem Virtuti Militari pisał: „Dzielny i energiczny, o wysokich zdolnościach organizacyjnych pozyskuje do pracy szereg obywateli ziemskich i w ich majątkach urządza potajemne składy broni. Stwarza kilka lotnych oddziałów, które swemi terrorystycznemi działaniami zupełnie paraliżują działalność miejscowego kontrwywiadu litewskiego, a w dniu wybuchu zrywają połączenia pomiędzy wojskami litewskimi na froncie i sztabem w Kownie”. 14 IX 1919 roku w wyniku zdrady został aresztowany „na tyłach litewskich” przez władze litewskie i osadzony w więzieniu w Kownie. Za szpiegostwo na rzecz Polski został skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywotnie więzienie. 28 XII 1922 roku został zwolniony z więzienia na podstawie amnestii i wrócił do Polski. 28 I 1923 roku został zdemobilizowany. Otrzymał 30 hektarową działkę osadniczą z rozparcelowanego folwarku Poluńce w gminie Krasnowo. Dwór był drewniany o siedmiu pokojach i kuchni, obora i stodoła – kamienne. Wszystkie były kryte słomą. Na środku podwórza znajdowała się sadzawka, a obok dworu rozpościerał się sad. Od stodoły do granicy było tylko dwanaście metrów. W 1932 roku na podstawie ustawy z 17 XII 1920 roku o bezpłatnym nadziale ziemią żołnierzy Wojska Polskiego wystąpił o przekwalifikowanie nadania z płatnego na bezpłatne. Był członkiem Rady Gminy Krasnowo, prezesem gminnego koła BBWR, członkiem Zarządu Związku Osadników Wojskowych Powiatu Suwalskiego, członkiem Związku Rezerwistów RP oraz Związku Peowiaków. W 1935 roku wchodził w skład Dodatkowej Komisji Weryfikacyjnej przy Powiatowym Kole Związku Peowiaków w Augustowie, sekcji dla placówki Raczki. W czasie II wojny światowej należał do AK pod pseudonimem „Chmura”. Według różnych informacji w II kwartale 1943 roku w stopniu plutonowego rezerwy pełnił funkcję komendanta placówki nr 8 Obwodu Suwałki AK, następnie był komendantem Rejonu V (gminy: Puńsk, Berżniki, Krasnowo, Sejwy), a w maju 1944 roku komendantem Placówki Krasnopol (?) wchodzącej w skład Rejonu II. W czasie akcji „Burza” był przewidziany na funkcję dowódcy 7 kompanii III batalionu 41 Pułku Piechoty AK. W czasie okupacji w jego zabudowaniach w Poluńcach ukrywał się jego szwagier Franciszek Siemion ps. „Sobieski”. W 1944 roku Majewski został aresztowany przez Niemców i osadzony w suwalskim więzieniu, a 18 V 1944 roku powieszony w zbiorowej egzekucji w Berżnikach. Był żonaty z Marią z Ołdaków, z którą miał pięcioro dzieci: Irenę (ur. 29 VII 1925), Zbigniewa (ur. 27 X 1926), Helenę (ur. 21 IV 1928) i Zofię 13 XI 1929) i Ryszarda. Był odznaczony Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości (w 1931 roku), Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 i Krzyżem POW.

Opracował Krzysztof Skłodowski. Opublikowano za zgodą Autora.