Myszczyński, Franciszek Józef (1887–1940), KL Oranienburg–Sachsenhausen

Franciszek Józef Myszczyński, „Kruk”, ur. 19 III 1887 roku w Sejnach, syn Franciszka i Anny Tekli z Przezwickich. „Ukończył 3-klasową szkołę o typie progimnazjalnym”. „Mając 17 lat należy do wszystkich organizacji polskich na terenie Sejn, aż do wybuch wojny”. Służył w armii carskiej. W maju 1915 roku wstąpił jako ochotnik do 2 szwadronu Dywizjonu Ułanów Legionu Puławskiego, przeformowanego w kwietniu 1917 roku w Pułk Ułanów Polskich, a następnie 1 Pułk Ułanów I Korpusu Polskiego. Brał udział w bitwie pod Krechowcami. 30 VI 1918 roku został zdemobilizowany i powrócił do Sejn. Tu pracuje w tajnej organizacji przysposobienia wojskowego Krechowiaków i utrzymuje łączność z Warszawą. We wrześniu 1918 roku wstąpił do POW. W jego wniosku o odznaczenie Medalem Niepodległości napisano, że „Był długotrwałym kierownikiem obwodu sejneńskiego prowadząc pracę w niesłychanie ciężkich warunkach […] Zorganizował obwód wzorowo pod względem bojowym czem znacznie się przyczynił do powodzenia powstania. W powstaniu sejneńskim brał czynny udział” [być może jest to informacja nieścisła lub błędna, ponieważ Józef Klejs, wnioskując o odznaczenie Medalem Niepodległości podał, że objął funkcję komendanta komendy lokalnej Nr 1 „Sejny” po „Fr. Myszczyńskim, który w tym czasie prześladowany przez Niemców i Litwinów wstępuje do Wojska Polskiego”]. W czerwcu 1920 roku wstąpił jako ochotnik do 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich. Awansował do stopnia wachmistrza. Był „odważny, energiczny i nadzwyczaj sumienny”. Wyróżnił się odwagą 20 VIII 1920 roku w czasie szarży szwadronu pod Szumskiem w powiecie mławskim, gdzie zdobył karabin maszynowy i przyczynił się do zdobycia wsi, za co został odznaczony Krzyżem Walecznych. 12 VIII 1927 roku został wybrany burmistrzem Sejn. Funkcję tę sprawował do IX 1939 roku. Należał do Związku Legionistów Puławskich. W 1932 roku był prezesem koła Związku Peowiaków w Sejnach. W 1931 roku mieszkał w Sejnach przy ulicy Suwalskiej 5. Był żonaty z Teofilą Mickiewicz (1898–1967), z którą miał dwóch synów: Stefana (1926–1990) i Sławomira (1932–1993). W kwietniu 1940 roku został aresztowany przez Niemców w ramach akcji zatrzymań polskiej inteligencji, a następnie osadzony w KL Sachsenhausen (nr obozowy 23585), gdzie został zamordowany 2 lub 4 VI 1940 roku. Był odznaczony rosyjskim Krzyżem św. Jerzego 4 stopnia (za bitwę pod Krechowcami i obronę Stanisławowa), Amarantową Wstążeczką I Korpusu Polskiego oraz odznaczeniami polskimi: Krzyżem Niepodległości (w 1931 roku), Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Srebrnym Krzyżem Zasługi (w 1932 i 1938 roku za zasługi w służbie samorządowej i na polu pracy społecznej), Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Odznaką Pamiątkową Legionu Puławskiego, Znakiem Pułkowym 1 Pułku Ułanów Krechowieckich, Krzyżem Waleczności Armii generała Stanisława Bułak-Bałachowicza oraz międzysojuszniczym Medalem Interalliée. Zginął w obozie koncentracyjnym.  Na płycie czołowej pomnika grobu rodzinnego w Sejnach (Stary Cmentarz) jest wymieniony z imienia i nazwiska, podane są także daty urodzin i śmierci.

Opracował Krzysztof Skłodowski.

Irena Kasperowicz-Ruka dodaje, iż można także dodatkowo polecić: Irena Staniewicz, Administracja Sejn w okresie międzywojennym, Almanach Sejneński nr 3,  Ośrodek ,,Pogranicze – sztuk, kultur, narodów ” w Sejnach, Sejny 2004, s. 141- 167 oraz Irena Staniewicz, Sejny w okresie okupacji hitlerowskiej, Almanach Sejneński nr 4,  Ośrodek ,,Pogranicze – sztuk, kultur, narodów ” w Sejnach, Sejny 2005, s. 119 – 193. Ze strony internetowej straty.pl (por. https://straty.pl/szukaj-osoby.php) dowiadujemy się, że Franciszek Myszczyński zginął 4 czerwca 1940 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Sachsenhausen.

Na Starym Cmentarzu w Sejnach pochowana jest zmarła w 1967 r. Teofila Myszczyńska, żona Franciszka Myszczyńskiego, jego rodzice Franciszek i Anna Tekla oraz rodzeństwo: Dominika, Cyprian i Wacław (informacja pochodząca z napisów odczytanych z cmentarnego nagrobka).

Dodaj do zakładek Link.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *